Rau bong non là gì? Nguyên nhân gây rau bong non, cách phòng và điều trị rau bong non… những thông tin được Thạc sĩ, Bác sĩ Nguyễn Bình An – Phó Khoa Sản – Bệnh viện Bưu điện chia sẻ dưới đây sẽ giúp chị em đang trong thời kỳ  thai nghén  hiểu rõ hơn về một trong những tai biến sản khoa nguy hiểm này.

 Thạc sĩ, Bác sĩ Nguyễn Bình An – Phó Khoa Sản, Bệnh viện Bưu điện thực hiện một ca mổ đẻ

Rau bong non và diễn biến khó lường

      Bình thường trong mỗi ca sinh, khi sản phụ sổ thai xong thì rau thai mới bong ra để đảm bảo chức phận nuôi dưỡng thai nhi cho tới khi chào đời. Trường hợp rau bám đúng vị trí song nó bị bong trước khi sổ thai thì gọi là Rau bong non. Rau bong non là một cấp cứu sản khoa, là bệnh lý nặng toàn thân thường xảy ra ở ba tháng cuối của thời kỳ thai nghén, biến chuyển đột ngột, nhanh chóng có thể đe doạ tính mạng của cả mẹ và thai nhi.

      Đã gần 2 năm trôi qua nhưng bác sĩ Nguyễn Bình An – Phó Khoa sản Bệnh viện Bưu điện vẫn nhớ rất rõ về ca mổ cấp cứu kịp thời cứu sống cả ba mẹ con sản phụ bị rau bong non, thai non tháng, suy thai nặng. Ngày 14.6.2015, sản phụ Đặng Thị T, sinh năm 1990; địa chỉ Hoàng Liệt, Hoàng Mai, Hà Nội nhập viện trong tình trạng âm đạo ra máu rất nhiều, tử cung co cứng, ối đã vỡ, nước ối lẫn máu. Chị T mang thai lần đầu, thai đôi, tuổi thai khoảng 35 tuần. Xác định đây là một trường hợp rau bong non thể nặng, hơn nữa lại là thai đôi, non tháng, thai nhi có biểu hiện suy thai nặng nên nguy cơ tử vong cho sản phụ và thai nhi là rất cao. Bác sĩ An cùng toàn bộ kíp trực của Bệnh viện Bưu điện gồm bác sĩ sản phụ khoa, bác sĩ gây mê hồi sức, bác sĩ sơ sinh và các thành viên khác đã tập trung hồi sức và tiến hành phẫu thuật cấp cứu. Ca mổ diễn ra trong 40 phút, bác sĩ lấy ra được hai bé gái: một cháu nặng 2300gr, khóc ngay sau mổ; một cháu nặng 1500gr, tím, mềm nhũn, không có nhịp thở, tim không nghe được, không có phản xạ. Cháu bé thứ hai nhanh chóng được các bác sĩ và nữ hộ sinh trong kíp trực hồi sức tích cực ngay tại phòng mổ, sau 15 phút cháu đã có nhịp tim, tự thở yếu, da hồng trở lại. Sau đó cả hai cháu được chuyển đến đơn vị chăm sóc sơ sinh tại bệnh viện với chế độ theo dõi và chăm sóc đặc biệt. Hai tuần sau mổ, ba mẹ con sản phụ đã được xuất viện trong tình trạng khỏe mạnh.

      Nói về trường hợp cấp cứu đặc biệt này, bác sỹ Nguyễn Bình An, Trưởng kíp trực và cũng là bác sỹ mổ chính ca mổ trên cho biết: Nguyên nhân là rau bám đúng chỗ song bị bong trước khi sổ thai do có sự hình thành khối huyết tụ sau rau. Khối huyết tụ lớn dần làm bong dần bánh rau, màng rau khỏi thành tử cung, cắt đứt sự trao đổi ôxy giữa mẹ và con. Về phía mẹ sẽ đứng trước nguy cơ chảy máu và rối loạn đông máu. Về phía thai sẽ bị thiếu oxy một cách nhanh chóng do  rau bong làm cắt đứt một phần sự trao đổi  khí giữa mẹ và con, cộng thêm tình trạng tử cung co cứng và  hạ huyết áp ở mẹ làm giảm lưu lượng máu từ tử cung qua rau. Đây còn là trường hợp song thai một bánh rau, hai buồng ối, có hội chứng truyền máu xảy ra trong giai đoạn muộn của thai kỳ  nên cũng ảnh hưởng xấu đến cả hai thai trong tử cung. Theo bác sĩ Nguyễn Bình An, việc cấp cứu rau bong non và đặc biệt trong trường hợp này, rau bong non ở sản phụ thai đôi, non tháng, suy thai nặng đòi hỏi tính khẩn trương, đồng bộ và chuyên môn của đội ngũ thầy thuốc.

Đến ngay bệnh viện và cơ sở y tế gần nhất khi phát hiện dấu hiệu rau bong non

      Thành công cứu sống 3 mẹ con sản phụ Đặng Thị T theo bác sĩ Nguyễn Bình An trước hết là do bệnh nhân đã đến ngay cơ sở khám chữa bệnh khi có dấu hiệu ra máu bất thường. Bởi trong rau bong non có sự hình thành khối huyết tụ sau bánh rau, khối huyết tụ lớn dần làm bong bánh rau ra khỏi thành tử cung cắt đứt sự nuôi dưỡng giữa mẹ và thai nhi, gây chảy máu dữ dội khó cầm được, do đó có thể tử vong cả mẹ và con nếu không được cấp cứu kịp thời. Bác sĩ An cho biết thêm, Rau bong non hay gặp nhất ở những sản phụ bị tiền sản giật và tiền sản giật là nguyên nhân chủ yếu gây rau bong non. Thai phụ khi phát hiện các triệu chứng của tiền sản giật ở ba tháng cuối thai kỳ như: Đau vùng bụng dưới xuất hiện đột ngột bắt đầu khu trú ở đáy tử cung rồi lan khắp ổ bụng, cơn đau có tính chất liên tục, kéo dài; Bụng co cứng, có thể cứng như gỗ trong thể nặng; Chảy máu bất thường trong tử cung sau đó ra âm đạo, âm hộ… thì phải đến ngay cơ sở y tế gần nhất để được cấp cứu kịp thời.

     Tuy nhiên, bác sĩ Nguyễn Bình An – Phó trưởng Khoa Sản, Bệnh viện Bưu điện cũng lưu ý chị em khi mang thai cần tự trang bị cho mình những kiến thức cần thiết trong phòng các loại bệnh liên quan đến sản khoa. Đăng ký và quản lý thai nghén thật tốt, phát hiện sớm và điều trị kịp thời các yếu tố nguy cơ cao. Trường hợp rau bong non nếu được chẩn đoán và xử trí kịp thời sẽ giảm đến mức thấp nhất các biến chứng sản khoa, hạn chế tử vong cho mẹ và thai nhi .

     Việc cứu sống cả ba mẹ con sản phụ bị rau bong non, thai đôi, non tháng, suy thai nặng là một trong rất nhiều ca cấp cứu thành công của Bệnh viện Bưu điện. Là Bệnh viện đa khoa hạng I với đầy đủ các chuyên khoa như Khoa Phụ sản, Đơn nguyên sơ sinh, Khoa Hồi sức cấp cứu, Khoa Gây mê hồi sức… cùng các trang thiết bị hiện đại và đội ngũ y bác sĩ có trình độ chuyên môn cao, tận tâm, vì người bệnh, không chỉ riêng lĩnh vực sản khoa mà tất cả các chuyên khoa khác của Bệnh viện đều được nhân dân ghi nhận, đánh giá cao, xứng đáng là địa chỉ y tế tin cậy đối với người bệnh.